Đã 77 năm trôi qua, ngày 23/9/1945 với s�?lãnh đạo của Trung ương Đảng, X�?ủy Nam B�? Ủy ban Nhân dân và Ủy ban kháng chiến Nam B�?đã kịp thời phát động quân và dân Nam B�?m�?đầu cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. S�?kiện trên, Nam B�?tr�?thành tiền tuyến của c�?nước, th�?hiện khí phách anh hùng, ý chí quyết tâm trên tinh thần tất c�?vì nền độc lập, thống nhất T�?quốc.
Tr�?v�?dòng thời gian lịch s�?của dân tộc, với thành qu�?đạt được, chúng ta khẳng định rằng, ngày 23/9/1945 đã tr�?thành ngày lịch s�?trọng đại của đất nước và nó còn nguyên giá tr�?không ch�?đối với hoàn cảnh lịch s�?lúc đương thời mà còn có giá tr�?cho đến hôm nay và mai sau. Ngày ấy đã ghi dấu ấn như mốc son chói lọi, soi sáng cho con đường cách mạng Việt Nam thành công sau này. Qua s�?kiện đó, ta thấy được bản lĩnh, trí tu�? yêu nước của nhân dân Nam B�?và s�?lãnh đạo đúng đắn của Đảng ta cùng với nhân dân c�?nước đoàn kết, hợp lực, chiến đấu bảo v�?nền độc lập cho dân tộc, đưa dân tộc Việt Nam t�?đất nước b�?chiến tranh đến hòa bình thống nhất và toàn vẹn lãnh th�? đưa nhân dân Việt Nam t�?gông xiềng nô l�?thành người làm ch�?nước nhà.
Diễn biến s�?kiện, đêm ngày 22 sáng ngày 23/9/1945, quân Pháp sau nhiều ngày khiêu khích đã n�?súng tấn công vào tr�?s�?Ủy ban nhân dân Nam b�? tr�?s�?Quốc gia T�?v�?Cuộc, Bưu điện, Nhà đèn, Kho bạc, Đài Phát thanh. Cuộc n�?súng trên đều có s�?hậu thuẫn của M�?và thực dân Anh. Trước tình hình ấy, nhân dân miền Nam đã quyết “nhất tề�?đứng dậy với tinh thần “đập tan lũ bán nước và lũ cướp nước�? Đ�?chuẩn b�?cho cuộc khởi nghĩa chắc thắng, giữa lúc tiếng súng còn n�?vang nhiều nơi trong thành ph�?Sài Gòn �?Ch�?Lớn. Rạng sáng ngày 23/9/1945, X�?ủy và Ủy ban Nhân dân Nam b�?triệu tập cuộc họp liên tịch tại nhà s�?629 đường Cây Mai (Nguyễn Trãi, Quận 5 ngày nay) đ�?lấy ý kiến v�?“phát động kháng chiến�? Sau khi phân tích những âm mưu và hành động xâm lược của thực dân Pháp, thái đ�?đồng lõa của đ�?quốc Anh, Hội ngh�?đã quyết định thành lập Ủy ban Kháng chiến Nam B�? phát động toàn dân tổng đình công, bãi công, bãi ch�? không hợp tác với giặc Pháp; phát động cuộc chiến tranh du kích rộng khắp, bao vây địch trong thành ph�? tiêu hao, tiêu diệt sinh lực địch, làm thất bại âm mưu đánh nhanh, thắng nhanh của chúng. Dưới s�?lãnh đạo của Đảng, nhân dân Nam B�?đã “nhất tề�?đứng lên, tiến ra mặt trận quyết chiến với quân xâm lược, m�?ra một trang s�? một mốc son oanh liệt, hùng hôn mới.
Cũng trong sáng 23/9/1945, Ch�?tịch Ủy ban Kháng chiến Nam B�? đồng chí Trần Văn Giàu phát lời kêu gọi đồng bào, lời kêu gọi mang tính hùng hồn, đanh thép:
“Đồng bào Nam b�? nhân dân thành ph�?Sài Gòn.
Anh em công nhân, thanh niên, t�?v�? dân quân, binh sĩ!
Đêm qua, thực dân Pháp đánh chiếm tr�?s�?chính quyền ta �?trung tâm Sài Gòn. Như vậy là Pháp bắt đầu xâm chiếm nước ta một lần nữa.
Ngày 2-9, đồng bào đã th�?quyết hy sinh đến giọt máu cuối cùng đ�?bảo v�?độc lập của T�?quốc.
Độc lập hay là chết!
Hôm nay, Ủy ban Kháng chiến kêu gọi: Tất c�?đồng bào, già, tr�? trai, gái hãy cầm vũ khí xông lên đánh đuổi quân xâm lược. Ai không có phận s�?do Ủy ban Kháng chiến giao phó, thì hãy lập tức ra khỏi thành phố�?br /> Hỡi đồng bào!
T�?gi�?phút này, nhiệm v�?hàng đầu của chúng ta là tiêu diệt giặc Pháp, tiêu diệt tay sai của chúng.
Hỡi anh em binh sĩ, dân quân, t�?v�? Hãy nắm chặt vũ khí trong tay xông lên đánh đuổi thực dân Pháp, cứu nước. Cuộc kháng chiến bắt đầu!�?br /> Hưởng ứng Lời kêu gọi của Ủy ban Kháng chiến Nam b�? đông đảo quần chúng nhân dân Sài Gòn hăng hái tham gia bảo v�?độc lập với tinh thần và khí th�?sục sôi.
Chiều ngày 23/9/1945, Sài Gòn triệt đ�?tổng đình công, không hợp tác với thực dân Pháp. Các công s�? xí nghiệp, cửa hàng đều đóng cửa, ch�?không họp, xe ngừng chạy, chướng ngại vật mọc lên khắp nơi. Trong thành ph�? 6.500 chiến sĩ đã bám tr�?tại các v�?trí chiến đấu chống lại thực dân Pháp. Các đơn v�?xung phong, Công đoàn và Thanh niên tiền phong lập tức chiếm lĩnh v�?trí chiến đấu đánh tr�?quân địch. Đông đảo quần chúng nhân dân Sài Gòn hăng hái tham gia bảo v�?độc lập với tinh thần “độc lập hay là chết�? quyết tâm thực hiện lời th�?“thà hy sinh tất c�?ch�?nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ�?
Ngày 26/9/1945, qua Đài Tiếng nói Việt Nam, Ch�?tịch H�?Chí Minh gửi thư cho đồng bào Nam b�? khẳng định quyết tâm kháng chiến của Trung ương Đảng, Chính ph�?và nhân dân c�?nước ta: “Hỡi đồng bào Nam b�? Nước ta vừa giành được quyền độc lập, thì đã gặp nạn ngoại xâm... Tôi chắc đồng bào c�?nước đều chắc vào lòng kiên quyết ái quốc của đồng bào Nam b�? Chúng ta nên nh�?lời nói oanh liệt của nhà đại cách mạng Pháp: “Thà chết t�?do hơn sống nô lệ�?.. Phải làm cho th�?giới, trước hết là làm cho dân Pháp biết rằng chúng ta là quang minh chính đại. Chúng ta ch�?đòi quyền độc lập t�?do ch�?chúng ta không vì tư thù tư oán, làm cho th�?giới biết rằng chúng ta là một dân tộc văn minh, văn minh hơn bọn đi giết người cướp nước. Nước Nam độc lập muôn năm. Đồng bào Nam b�?muôn năm!�?br /> Ngay ngày hôm đó, Chính ph�?đã thành lập các Đoàn quân Nam tiến, Qu�?Nam b�?kháng chiến cũng ra đời, nhân dân quyên góp tiền bạc, quần áo, gạo, thuốc men động viên, c�?vũ đồng bào Nam b�?kháng chiến.
Ngày 30/9/1945, thực dân Pháp lâm vào th�?chân tường phải nh�?v�?quân đội Anh đ�?điều đình với UBND Nam b�? Vậy là, những thắng lợi của quân dân Nam B�?đã đập tan chiến lược đánh nhanh, thắng nhanh của thực dân Pháp. Cuộc kháng chiến anh dũng của nhân dân Nam B�?đã làm rung động c�?nước, thanh niên miền Bắc và miền Trung tình nguyện lên đường vào Nam đánh giặc, phong trào “Nam tiến�?xuất hiện khắp nơi. Đến tháng 10/1945, cuộc kháng chiến lan rộng khắp đồng bằng Nam B�?và m�?ra đến các tỉnh Nam Trung b�? Đâu đâu, giặc Pháp cũng vấp phải sức kháng c�?quyết liệt của quân và dân ta.
Với tinh thần truyền thống yêu nước và ý chí đấu tranh bất khuất, vượt qua khó khăn, th�?thách trong quá trình chống thực dân Pháp xâm lược, tháng 02/1946, trong đợt tôn vinh chiến công vang dội, Bác H�?đã tặng quân và dân Nam B�?danh hiệu “Thành đồng T�?quốc�? Ngày Nam B�?kháng chiến 23/9/1945 đã tr�?thành một mốc son chói lọi trong lịch s�?đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước của c�?dân tộc Việt Nam.
S�?kiện lịch s�?oai hùng 77 năm qua, mỗi th�?h�?chúng ta hôm nay không khỏi t�?hào v�?một thời oanh liệt mà cha ông ta đã hy sinh tất c�?đ�?giành độc lập cho đất nước. Với tinh thần bất khuất, mốc son sáng ngời v�?ngày Nam B�?kháng chiến vẫn còn nguyên giá tr�? Tinh thần chiến đấu quật cường của người dân Nam B�?đã đ�?lại những bài học quý báu v�?ý chí quyết tâm thà chết ch�?không chịu làm nô l�?một lần nữa, quân dân Nam b�?đã đánh địch và thắng địch không ch�?bằng khí phách dũng cảm, anh hùng, mà c�?bằng bản lĩnh, trí tu�?của truyền thống ông cha đ�?lại. Ngày hôm nay, ý nghĩa lịch s�?và bài học của Ngày Nam B�?kháng chiến đã và đang được k�?thừa, phát huy mạnh m�?vào công cuộc xây dựng và bảo v�?T�?quốc Việt Nam xã hội ch�?nghĩa.
Sưu tầm