Với bản chất hiếu chiến và ngoan c�? đ�?quốc M�?đã phá v�?đàm phán và bí mật lập k�?hoạch chuẩn b�?chiến dịch mang mật danh Linebacker II" vào đá.nh phá Hà Nội, Hải Phòng cuối tháng 12/1972. Nhưng với tầm nhìn chiến lược, Đảng và Bác H�?đã d�?đoán trước được âm mưu và th�?đoạn đó của địch, nên đã lãnh đạo, ch�?đạo quân và dân ta ch�?động m�?chiến dịch phòng không (CDPK) đá.nh bại cuộc tập kích đường không (TKĐK) chiến lược bằng B-52 của địch, làm nên Chiến thắng "Hà Nội-Điện Biên Ph�?trên không".
Sau 8 năm đưa quân trực tiếp vào tham chiến trên chiến trường miền Nam, M�?liên tiếp b�?thất bại v�?quân s�? Tại nước M�? làn sóng biểu tình phản đối chiến tranh, đòi chính quyền Ních-xơn phải rút quân M�?ra khỏi chiến tranh Việt Nam ngày càng dâng cao. V�?ngoại giao, M�?b�?cộng đồng quốc t�?lên án trong cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam. Trước những bất lợi v�?quân s�? chính tr�? ngoại giao, M�?muốn rút quân trong danh d�?và tiếp tục cuộc chiến tranh mà không có quân M�?�?Việt Nam.
Đ�?thực hiện ý đ�?đó, cuối năm 1972 Ních-xơn m�?cuộc TKĐK chiến lược ch�?yếu bằng B-52, hòng đưa miền Bắc Việt Nam quay tr�?v�?"thời k�?đ�?đá", không còn tiềm lực chi viện cho miền Nam. Tuy nhiên, những toan tính của chính quyền Ních-xơn đã được Ch�?tịch H�?Chí Minh và Đảng ta d�?đoán t�?rất sớm.
Theo dõi sát tình hình chiến trường miền Nam và những động thái của không quân M�? ngay t�?đầu năm 1964, khi đến thăm B�?đội Phòng không, Ch�?tịch H�?Chí Minh căn dặn: "Các chú phải luôn luôn cảnh giác và lúc nào cũng sẵn sàng chiến đấu. Phải kiên quyết b.ắn rơi máy bay địch nếu chúng liều lĩnh xâm phạm vùng trời miền Bắc nước ta". Đầu tháng 8/1964, sau khi dựng lên "s�?kiện Vịnh Bắc B�?quot;, chính quyền Giôn-xơn s�?dụng không quân đá.nh phá miền Bắc. Trước hết, chúng tập trung đá.nh phá Đồng Hới (Quảng Bình), Vĩnh Linh (Quảng Tr�?... sau đó leo thang đá.nh sâu vào bắc Vĩ tuyến 20 với quy mô ngày càng lớn. D�?kiến được s�?tàn phá của không quân M�?s�?đ�?lại hậu qu�?nặng n�?cho nhân dân miền Bắc, Ch�?tịch H�?Chí Minh và Đảng ta vừa theo dõi nắm chắc âm mưu, th�?đoạn của M�? vừa động viên lực lượng vũ trang và nhân dân miền Bắc chuẩn b�?sẵn sàng đá.nh máy bay M�? Năm 1965 khi thăm cán b�? chiến sĩ Tiểu đoàn 1 Đoàn Tam Đảo, B�?đội PK-KQ, Người ân cần động viên: "Dù đ�?quốc M�?có lắm sú.ng, nhiều tiền. Dù chúng có B-57, B-52 hay "bê" gì đi chăng nữa ta cũng đá.nh. Từng ấy máy bay, từng ấy quân M�?ch�?nhiều hơn nữa ta cũng đá.nh, mà đã đá.nh là nhất định thắng".
Quán triệt sâu sắc những lời căn dặn của Ch�?tịch H�?Chí Minh, ngay t�?tháng 5/1966, Quân ủy Trung ương và B�?Tổng Tham mưu đã ch�?đạo Quân chủng PK-KQ t�?chức lực lượng vào Vĩnh Linh nghiên cứu cách đá.nh máy bay B-52. Tháng 8 năm 1966, Quân chủng PK-KQ đã bí mật đưa Trung đoàn Tên lửa 238 cùng với B�?đội ra-đa, trinh sát điện t�? không quân có nhiệm v�?phối hợp nghiên cứu tính năng k�?thuật, đặc điểm và quy luật hoạt động của máy bay B-52 đ�?tìm ra cách đá.nh phù hợp (vì tới thời điểm này "siêu pháo đài bay" B-52 có uy lực vô cùng lớn nhưng chưa từng b�?b.ắn h�?.
Lời tiên đoán của Ch�?tịch H�?Chí Minh v�?"đ�?quốc M�?ch�?chịu thua khi thua trên bầu trời Hà Nội" là định hướng quan trọng đ�?các cơ quan tham mưu chiến lược ch�?động đ�?ra những ch�?trương, biện pháp tác chiến. V�?s�?dụng lực lượng, ta huy động tất c�?lực lượng phòng không trên toàn miền Bắc tham gia chiến dịch, nòng cốt là lực lượng của Quân chủng PK-KQ. Ba lực lượng chính đá.nh B-52 là MiG-21, tên lửa và pháo phòng không 100mm. Việc sơ tán nhân dân, các nhà máy sản xuất rời khỏi thành ph�?cũng được chuẩn b�?chặt ch�? h�?thống hầm hào, đường cơ động cho người và trang b�?được b�?đội và nhân dân tích cực xây dựng sẵn sàng bước vào cuộc chiến.
Đúng như d�?đoán của Ch�?tịch H�?Chí Minh, t�?ngày 18 đến 29/12/1972, M�?đã tiến hành chiến dịch "Lai-nơ-bếch-cơ II", với tổng s�?lần xuất kích là 4.583 lần chiếc; trong đó, máy bay B-52 là 663 lần chiếc, ném hàng vạn tấn bom đạn xuống miền Bắc Việt Nam. Riêng Th�?đô Hà Nội, không quân M�?đã ném xuống hơn 1 vạn tấn bom đạn. Với sức đá.nh phá hủy diệt của không quân M�? trong đó ch�?yếu là B-52, nếu không có s�?chuẩn b�?tích cực, ch�?động t�?sớm thì quân dân miền Bắc khó có th�?tr�?vững trước mưa bom, bão đạn của k�?thù. Trong 12 ngày đêm chiến đấu với không quân M�? quân và dân miền Bắc đã b.ắn h�?81 máy bay, trong đó có 34 máy bay B-52, bắt sống và tiêu diệt hàng trăm phi công M�? S�?thất bại thảm hại của không quân M�?trong 12 ngày đêm đá.nh phá miền Bắc Việt Nam đã buộc nhà cầm quyền M�?phải xuống thang, ngừng ném bom �?bắc Vĩ tuyến 20, đ�?ngh�?phía Việt Nam Dân ch�?Cộng hòa tr�?lại bàn đàm phán Paris, chuẩn b�?ký kết Hiệp định chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình �?Việt Nam.
50 năm đã trôi qua, nhưng thắng lợi của Chiến dịch "Điện Biên Ph�?trên không" có giá tr�?lịch s�?và ý nghĩa thực tiễn vô cùng sâu sắc, nhất là những vấn đ�?v�?lý luận-thực tiễn bảo v�?T�?quốc. Đ�?vận dụng những bài học kinh nghiệm trong Chiến thắng "Hà Nội-Điện Biên Ph�?trên không" vào s�?nghiệp xây dựng và bảo v�?T�?quốc hiện nay, đòi hỏi chúng ta cần thực hiện tốt một s�?vấn đ�?sau đây:
Một là, không ngừng nghiên cứu, d�?báo, cung cấp những luận c�?khoa học với Đảng, Nhà nước v�?bảo v�?T�?quốc trong tình hình mới.
D�?đoán thiên tài của Ch�?tịch H�?Chí Minh v�?"M�?ch�?chịu thua trên bầu trời Hà Nội" là dựa trên s�?nghiên cứu, hiểu biết sâu sắc của Người v�?nước M�? v�?cuộc chiến tranh Triều Tiên (1950-1953) và những bước phát triển của cuộc kháng chiến chống M�? Dựa trên những tiên đoán và s�?ch�?đạo của Bác H�? B�?Chính tr�? Ban Chấp hành Trung ương Đảng mà trực tiếp là Quân ủy Trung ương, B�?Quốc phòng đã tích cực, ch�?động xây dựng k�?hoạch tác chiến với không quân M�?đ�?bảo v�?miền Bắc, bảo v�?Hà Nội, cuối cùng đã buộc M�?phải chịu thua thảm hại trên bầu trời Hà Nội.
T�?kinh nghiệm đó cho thấy, bảo v�?T�?quốc, bảo v�?thành qu�?cách mạng là vấn đ�?sống còn đối với một Đảng cách mạng. Vì vậy, ngay trong thời bình, các cơ quan nghiên cứu của Đảng, Nhà nước, Quân đội cần tích cực, ch�?động nghiên cứu, d�?báo những vấn đ�?liên quan đến quốc phòng, an ninh �?c�?trong nước và quốc t�? trên c�?lĩnh vực an ninh truyền thống và phi truyền thống; nhận diện rõ đối tác, đối tượng, nhằm thêm bạn, bớt thù; nghiên cứu những phương thức, th�?đoạn mới của các th�?lực thù địch đe dọa đến s�?an nguy của quốc gia dân tộc; những tác động của cuộc cách mạng khoa học công ngh�?đến phương thức bảo v�?T�?quốc, t�?đó "nâng cao năng lực x�?lý thông tin, d�?báo, tham mưu chiến lược, ch�?động nắm chắc tình hình", cung cấp những luận c�?khoa học với Đảng, Nhà nước đ�?tiếp tục hoàn thiện, phát triển "Chiến lược Bảo v�?T�?quốc trong tình hình mới"; xây dựng củng c�?nền quốc phòng toàn dân gắn với nền an ninh nhân dân; th�?trận quốc phòng toàn dân gắn với th�?trận an ninh nhân dân vững chắc; ch�?động, tích cực hội nhập quốc t�?và đối ngoại quốc phòng, góp phần nâng cao v�?th�? uy tín quốc t�?của đất nước và Quân đội.
Hai là, xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân vững mạnh làm nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân.
Trong giai đoạn cách mạng hiện nay, đ�?thực hiện tốt ch�?trương xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân vững mạnh, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, toàn diện, hiện đại, khu vực phòng th�?vững chắc�? đòi hỏi Quân đội phải quán triệt và thực hiện thật tốt ch�?trương kiện toàn t�?chức biên ch�?của lực lượng vũ trang. Đối với lực lượng thường trực, xây dựng theo hướng "tinh, gọn, mạnh", phấn đấu đến năm 2030, xây dựng Quân đội "Cách mạng, chính quy, tinh nhu�? hiện đại", ưu tiên cho những đơn v�?chiến đấu, những đơn v�?thực hiện nhiệm v�?quan trọng; xây dựng một s�?đơn v�? lực lượng tiến thẳng lên hiện đại như: Hải quân, PK-KQ, thông tin, tác chiến điện t�?.. Một s�?cơ quan, đơn v�?cấp chiến thuật, chiến dịch phải quán triệt thật k�?ch�?trương của Quân ủy Trung ương, B�?Quốc phòng v�?việc sáp nhập t�?nay đến 2025 và những năm tiếp theo. Đối với lực lượng d�?b�?động viên, được xây dựng phù hợp, đáp ứng yêu cầu khi có tình huống khẩn cấp hoặc khi có chiến tranh. Xây dựng lực lượng dân quân t�?v�?vững mạnh, rộng khắp...
Ba là, kết hợp yếu t�?truyền thống với hiện đại, tận dụng những thành tựu của cuộc cách mạng khoa học công ngh�?đ�?nghiên cứu, ch�?tạo, s�?dụng vũ khí trang b�?k�?thuật phù hợp điều kiện mới của công cuộc bảo v�?T�?quốc.
Tác chiến với không quân M�?được trang b�?những vũ khí hiện đại nhất lúc bấy gi�? Quân chủng PK-KQ đã n�?lực, gấp rút nghiên cứu cách đá.nh B-52. Bước vào chiến đấu, trước những tình huống khó và phức tạp, ta đã có nhiều sáng tạo đ�?phát hiện máy bay B-52, cách đón đá.nh B-52, kết hợp vũ khí thông thường với vũ khí hiện đại đ�?tiêu diệt máy bay M�?
Ngày nay, trước s�?phát triển mạnh m�?của cuộc cách mạng khoa học công ngh�? trong đó có khoa học công ngh�?quân s�? đòi hỏi Quân đội vừa phải k�?thừa những yếu t�?truyền thống, vừa phải tiếp cận với nền khoa học công ngh�?hiện đại đ�?nghiên cứu, ch�?tạo, s�?dụng các loại vũ khí, trang b�?khí tài hiện có, nhằm nâng cao chất lượng huấn luyện b�?đội. Các đơn v�?trong toàn quân phải huấn luyện b�?đội s�?dụng thành thạo các loại vũ khí, trang b�? khí tài hiện có, kết hợp mô phỏng bằng nhiều hình thức đ�?phát huy tính sáng tạo của b�?đội. Việc mua sắm vũ khí, trang b�? khí tài hiện đại là cần thiết đ�?nâng cao sức chiến đấu cho lực lượng vũ trang; song, việc t�?nghiên cứu, ch�?tạo cũng là nhiệm v�?quan trọng, đòi hỏi ngành công nghiệp quốc phòng cần đẩy mạnh đầu tư, nghiên cứu, ch�?tạo vũ khí trang b�?đáp ứng với yêu cầu tác chiến và huấn luyện của b�?đội.
Bốn là, không ngừng tăng cường xây dựng tiềm lực quốc phòng nhằm chuẩn b�?đất nước t�?thời bình, sẵn sàng đối phó với chiến tranh và những vấn đ�?an ninh phi truyền thống.
Chiến thắng "Hà Nội-Điện Biên Ph�?trên không" và cuộc kháng chiến chống M�? trước hết là thắng lợi của ý chí quyết chiến, quyết thắng của toàn dân tộc. Với đường lối chiến tranh toàn dân, toàn diện của Đảng, quân và dân ta đã dốc toàn b�?sức mạnh vật chất, tinh thần và c�?xương máu đ�?quyết tâm đá.nh thắng giặc M�?xâm lược. K�?thừa, phát huy truyền thống đó vào s�?nghiệp xây dựng và bảo v�?T�?quốc hiện nay, đòi hỏi phải tăng cường tiềm lực quốc phòng, xây dựng th�?trận quốc phòng toàn dân, gắn với th�?trận an ninh nhân dân; tập trung vào việc xây dựng khu vực phòng th�?tỉnh, thành; xây dựng lực lượng d�?b�?động viên, dân quân t�?v�? Kết hợp chặt ch�?phát triển kinh t�?xã hội với quốc phòng, an ninh, ngăn chặn và đá.nh thắng mọi cuộc chiến tranh xâm lược t�?bên ngoài cũng như x�?lý tốt những vấn đ�?v�?an ninh phi truyền thống./.
Báo Nhân dân.